Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatın statistik məlumatına əsasən dünya üzrə sayı təxminən 150 milyona yaxın olan əlilliyi olan uşaqlar cəmiyyətdən təcrid olaraq, çox vaxt ailədə yaşamaq, keyfiyyətli səhiyyə, təhsil, sosial xidmətlər almaq kimi əsas hüquqlardan məhrum olurlar, bəzi hallarda isə hətta ailələr tərəfindən gizlədilərək, etinasızlıq və laqeydliklə üzləşirlər. Səbəb kimi cəmiyyətin, həmçinin valideynlərin uşaq inkişafı və bu prosesdə valideynlərin rolu barədə məlumatlılıq səviyyəsinin aşağı olması, eləcə də həm uşaqların, həm də valideynlərin ehtiyaclarina uyğun keyfiyyətli sosial xidmətlərin az və ya heç olmaması göstərilir.
BMT-nin “2030-cu ilədək dayanıqlı inkişaf sahəsində Gündəliyin”də əks olunan Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri (DİM-lər) üzv ölkələrə “heç kəsi kənarda qoymamaq” prinsipini rəhbər tutaraq, inklüziv cəmiyyətin yaradılmasına sərmayə qoyulmasını tövsiyə edir və erkən uşaqlıq dövrünü DİM-lərə nail olmaq üçün töhvə verə biləcək ən əlverişli dövr kimi qəbul edir. İgtisadi əsaslandırmaya görə də əlilliyi olan uşağa erkən uşaqlıq dövründə qoyulan sərmayə gələcəkdə uşağa sərf edilən sosial xərclərinin azaldılmasına təsir edir. Bu dövrdə uşağın fiziki, emosional, sosial ehtiyaclarının ödənilməsi gələcəkdə onun cəmiyyətə faydalı, özgüvəni yüksək olan bir şəxsiyyət kimi formalaşmasının əsas göstəricisidir.
Erkən uşaqlıq dövrü əlilliyi olan uşaqların inkişafı üçün xüsusilə vacibdir. Bu baxımdan, Portec erkən müdaxilə proqramı inkişaf çətinliyi və əlilliyi olan 0-7 yaşlarında uşaqların inklüziv cəmiyyətə hazırlanması üçün əhəmiyyətli proqramdır. Proqram çərçivəsində qiymətləndirmə cədvəli və tapşırıq kartlarından istifadə etməklə, uşaqların inkişafında ləngimə sahələri müəyyənləşdirilir, bu sahələrin inkişaf etdirilməsi üçün valideynlərin\qulluq edən şəxslərin iştirakı ilə fərdi inkişaf planı (FİP) hazırlanır. FİP əsasında valideynlər həftə ərzində ev mühitində öz uşaqları ilə işləyir və ev ziyarətçiləri (portec mütəxəssisləri) valideynlərə həftədə bir dəfə olmaqla (ev mühitində və ya , əgər mərkəz varsa , mərkəzdə) nəzarət edirlər.
Portec mütəxəssisləri bu sahədə təlimləndirilmiş ixtisaslı müəllimlər, sosial işçilər, məktəbəqədər müəssisələrin işçiləri, eləcə də səhiyyə işçiləri ola bilər. Təlimləndirilmiş bir Portec mütəxəssisi 12 ailə ilə işləyərək, evdə və mərkəzdə ailəyə dəstək xidməti göstərə bilər.
Portec modeli əsasında təlimləndirilmiş ev ziyarətçisi ailədə və mərkəzdə aşağıdakı fəaliyyətləri həyata keçirir:
- Ailə mühitində uşağın inkişafına dəstək vermək üçün həftədə 1 dəfə uşağın ailəsinə baş çəkir, valideynlər və ya uşağa qulluq edən şəxslə birgə işləyir;
- Uşaq ilə işə başlayan ilk günlərdə uşağın ailəsinə səfər edərək, ailə mühitini qiymətləndirir və ehtiyacları müəyyənləşdirir;
- Uşaqla iş zamanı əsas diqqət uşağın mövcud bacarıqlarına yönəlir və olmayan bacarıqların inkişaf etdirilməsinə dəstək verirlir
- Valideynlər və ya uşağa qulluq edən şəxslə birgə Portec qiymətləndirmə alətləri əsasında uşağın inkişaf səviyyəsini qiymətləndirir;
- Uşağın inkişafında prioritetləri müəyyən edir və bacarıqlarını inkişaf etdirmək üçün fəaliyyət planının hazırlanmasında valideynlərə və uşağa qulluq edən şəxsə kömək edir;
- Qiymətləndirmənin nəticələrinin əsasında uşaq üçün Fərdi İnkişaf Planı tərtib edir;
- Uşağı həftədə 1 dəfə mərkəzə dəvət edir, fərdi və qrup işlərinə cəlb edir;
- Uşağın inkişafı ilə bağlı məlumatları sənədləşdirir;
- Valideynlər və mütəxəssislərin səriştəsini artırmaq, uşağın inkişafı prosesində iştirakını gücləndirmək üçün maarifləndirmə işi aparır.
